Digg.com, Del.icio.us, Flickr.com ve Bilginin Değişen Yüzü: Web 2.0

Öncelikle yukarıda ismi geçen 3 siteyle ilgili konuşmaya geçmeden Web 2.0’ı kısaca tanımlamakta fayda görüyorum. Web 2.0, adı ilk defa 2004 yılında yapılan O’Reilly ve MediaLive International tarafında organize edilen, web dünyasının başını çeken önemli şirketlerinde (Google, Yahoo, Msn, Amazon, Ebay…) katıldığı konferansta anılan, ama net bir tanımı yapılamayan yeni çağın bilişim ve internet düzenidir. Kısaca tanımlamak gerekirse, “bilginin son kullanıcı tarafından sadece tüketilmesi değil, hem üretilmesi hem tüketilmesi” anlamına gelmektedir Web 2.0. Burada son kullanıcı dediğimiz kişi bilgisayarının başında internet ortamında surf yapan kişidir. Eskiden internette surf, sadece önceden tasarlanmış ve içeriklenmiş statik sayfaların ziyaret edilmesi, varsa alt sayfalara inilmesi ve ihtiyaç duyulan bilgilerin edinilmesinden sonra sitenin terk edilmesi şeklinde yapılırdı. Yeni anlayış çerçevesinde ise herhangi bir son kullanıcı ilgili siteye girip oraya belirli bir konu ile ilgili düşüncelerini yazabilmekte, resim müzik video gibi medya bileşenlerini paylaşabilmektedir. Bloglar sayesinde hiçbir web tasarım bilgisine ihtiyaç duymadan kolayca kendi sayfalarını oluşturabilmektedir. Bu ise Web üzerindeki bilginin üstel biçimde artmasına imkân vermekte ve Web’e daha organik ve dinamik bir nitelik kazandırmaktadır.
Şimdi başlıkta geçen 3 site bu anlamda Web 2.0’ın öncüleri niteliğindedirler. Öncelikle digg.com’u inceleyelim. Digg giriş sayfasında da tanımlandığı gibi tamamen kullanıcıların ilgi duydukları haberleri bu sitede link vermek suretiyle paylaştıkları organik bir haber sitesidir. Kullanıcılar bu sitede kendi ilgi duydukları haberlere link verebildikleri gibi ayrıca diğer kullanıcıların da haberlerini oylayabilmekte, yorumlayabilmekte, e-mail olarak gönderebilmekte ve bloglarına alabilmektedirler. Ayrıca bu sitede sadece yazılı metin haberlere değil videolara da link verilebilmektedir.
Bu yazımızda incelediğimiz ikinci site, del.icio.us yine Web 2.0’ın mantığına uygun önemli örnek sitelerden biridir. Bu site temel olarak bizim Internet Exporer’ımızda sık ziyaret ettiğimiz sitelere kolay erişim sağlamak için kullandığımız “Sık Kullanılanlar” modülünün işleyine benzemektedir. Tek fark bu kullanıcıların sık ziyaret etkileri sitelerden online olarak herkesin haberinin olmasını sağlamaktır. Bunun için kullanıcı ilgili sitenin linkini vermekle birlikte onu bir de etiketlemektedir. Bu işleme tagging ya da folksonomy denmektedir. Böylece kendiliğinden birçok başlık oluşmakta ve herhangi bir kullanıcı bu başlığa tıklayarak konuyla ilgili birçok internet sitesinin linkine ulaşabilmektedir.

Son olarak inceleyeceğimiz flickr.com sitesi kullanıcıların kişisel fotoğraflarını upload edip diğer kullanıcılarla paylaşabildikleri yeni nesil Web 2.0 uygulamalarından biridir. Bu site de yine folksonomy adına güzel bir örnektir. Etiketleme sayesinde ilgili başlıkta birçok resim gruplanmakta ve konuyla ilgili resim arayan tüm internet kullanıcılarının işini kolaylaştırmaktadır. Bu site Yahoo şirketlerinden biridir.